Rihkosis gillájeaddjit
Riekteministeriija fuolaha doaibmasuorggistis rihkkosis gillájeaddji vuoigatvuođalaš sajádahkii gullevaš lágaid válmmastallamis ja gillájeaddji sajádaga oppalaš ovdánahttimis.
Gillájeaddji dili ovdánahttin vuođđuduvvá álbmotlaš ulbmiliidda, EU láhkaásaheapmái ja strategiijaide sihke riikkaidgaskasaš ávžžuhusaide ja geatnegasvuođaide. Geatnagasvuođain lea guovddášlaš
- Eurohpa parlameantta ja ráđi direktiiva (EU) 2024/1385 veahkaválddi ja bearasveahkaválddi duostumis, mii čuohcá nissonolbmuide
- Eurohpa uniovnna direktiiva (2012/29/EU) rihkkosis gillájeaddji rivttiid, doarjaga ja suodjaleami unnimusmeari gáibádusain (nd. gillájeaddjidirektiiva)
- olmmošgávppi eastadeami ja duostuma sihke olmmošgávppis gillájeddjiid suodjaleami direktiiva 2011/36/EU
- mánáid seksuálalaš ávkkástallama duostuma direktiiva 2011/93/EU
- terrorismma duostuma direktiiva (EU) 2017/541
- Eurohpa ráđi oktasašsoahpamuš nissoniidda čuohcci illasteami ja bearašillasteami eastadeamis ja duostumis (nd. Istanbula soahpamuš).
EU-strategiija, mii guoská gillájeaddji rivttiid, čuoziha ovdánahttindoaimmaid jagiid 2020-2025.
Riekteministeriija ruhtada rihkkosis gillájeddjiid doarjjabálvalusain Rihkusgillájeaddjigohcima ja Nollalinnjá barggu. Doarjjabálvalusaid stáhtaruhtadeami váfista rihkusgillájeaddjimáksu, mii berrojuvvo rihkusdahkkiin. Ministeriija lea addán Rihkusgiláljeaddjigohcima bargui geatnegasvuođa buvttadit ja fállat gillájeaddjidirektiivva mieldásaš gillájeddjiid oppalaš doarjjabálvalusaid jagiid 2018–2027. Bálvalusat leat dárkkuhuvvon buohkaide rihkkosis gillájeddjiide ja sin lagaš olbmuide. Nollalinnjá lea veahkeheaddji telefovdna, mii lea rabas miehtá jándora, nissoniidda čuohcci illasteami ja lagašgaskavuođa illasteami gillájeddjiide. Istanbula soahpamuš geatnegahttá telefonbálvalusa.
Rihkkosis gillájeaddji dárbbuid vuhtii váldin riekteproseassas ja doarjjadoaimmain ovddida gillájeaddji riektedorvvu olis rihkusovddasvástádusa ollahuvvama. Ministeriija hálddahussuorggis guovddášeiseválddit leat riekteveahkkedoaimmahagat, sivaheaddjilágádus, duopmostuolut ja Duopmostuollovirgedoaimmahat. Rihkusvahátbuhtadusaid doaimma ovddasvástádus gullá Stáhtakontuvrii.
Riekteministeriija oassálastá Eurohpa gillájeaddjirivttiid fierpmádaga bargui ja lea okta fierpmádaga vuođđudanlahtuin. Fierpmádaga ulbmilin lea buoridit rihkkosis gillájeddjiid rivttiid ollahuvvama EU:s nu ahte ovddida lahttoriikkaidgaskasaš ovttasbarggu, diehtolonohallama ja buriid geavadiid. Riekteministeriija doaibmá dasa lassin álbmotlaš kontáktačuokkisin terrorismmas gillájeddjiid veahkeheami EU-fierpmádagas ja Eurohpa ráđi fierpmádagas, man bargun lea gaskkustit dieđu álbmotlaš njuolggadusain, mat gusket terrorismmas gillájeddjiid.
Gillájeaddji sajádaga ođastusaid plánen gullá riekteministeriijas kriminálapolitihka ja rihkusriekteossodahkii. Maiddái eará ossodagaid fidnuin sáhttet leat guoskkahansajit gillájeddjiid rivttiide.
Lassidiehtu
Oikeus.fi:
Rihkusgillájeaddjigohcin: Rihkkosa oaffar rihkus proseassas (pdf)